Przez cały rok korzystaliśmy z obniżonych stawek VAT zgodnie z wprowadzoną tarczą antyinflacyjną. A w niektórych przypadkach były stosowane nawet zerowe stawki VAT. Obniżone stawki VAT obowiązują tylko do 31 grudnia 2022 r. Oznacza to, że od nowego roku wracamy do zwykłych stawek. Jedynym wyjątkiem pozostaje zerowy VAT na żywność do 30 czerwca 2023 r.
Powrót wyższych stawek VAT – wyższe ceny dla konsumentów
Zmiana stawki VAT na gaz z 0% na 23%
Najbardziej odczuwalna podwyżka będzie dotyczyć cen gazu. Obniżona stawka VAT wynosi 0% od 1 stycznia 2023 r. będzie już 23%. Co może spowodować, że rachunki za gaz dla gospodarstw domowych będą wyższe. W tym celu obecnie opracowuje się przez rząd projekt zamrożenia cen. Ale skorzystać z niego będzie mógł nie każdy najprawdopodobniej planowane jest wprowadzenie kryterium dochodowego.
Zmiana stawki VAT na paliwo z 8% na 23%
Od nowego roku również podróże będą nas więcej kosztowały. Obecnie obniżony VAT na paliwo wynosi 8%, natomiast od 1 stycznia wraca stawka 23%. Utrzymano jednak zwolnienie paliw z podatku od sprzedaży detalicznej do 30 czerwca 2023 r. Jednak podatek ten wynosi 0,8% lub 1,4%, natomiast stawka VAT wzrasta o 15 punktów procentowych. W związku z tym taka kompensata nie będzie odczuwalna dla finalnych odbiorców.
Zmiana stawki VAT na prąd i ciepło systemowe z 5% na 23%
Jeśli chodzi o prąd, to zamiast obowiązującej dzisiaj stawki 5% również wróci stawka 23%. Co prawda w tym przypadku gospodarstwa domowe korzystają z obniżonych, gwarantowanych cen energii elektrycznej. Warto jednak pamiętać o 2 ważnych kwestiach:
- gwarantowana cena prądu nie uwzględnia podatku VAT – należy do niej doliczyć odpowiednią stawkę, czyli 23% od nowego roku;
- zamrożona cena prądu jest limitowana i zależy od rocznego zużycia prądu. Po przekroczeniu wskazanego w ustawie poziomu będzie obowiązywać cena regularna.
Od 1 stycznia wróci również 23% stawka VAT na tzw. ciepło systemowe (ogrzewanie z kaloryferów). Podobnie jak w przypadku prądu, obecnie stawka ta wynosi 5%, wzrost rachunków dla gospodarstw domowych będzie więc zauważalny.
Utrzymana zerowa stawka VAT na żywność
Zniesienie obniżonych stawek VAT wraz z końcem roku nie dotyczy żywności. Zdecydowano, że obecna stawka 0% zostanie utrzymana i będzie obowiązywała do 30 czerwca 2023 r.
Wyższe stawki VAT – konsekwencje dla przedsiębiorców
Czynni podatnicy podatku VAT co do zasady w swojej działalności nie poniosą negatywnych skutków zniesienia obniżonych stawek. Dla tej grupy przedsiębiorców ważną kwotą jest cena netto danej usługi czy towaru. Natomiast mogą oni odczuć te negatywne skutki pośrednio – na przykład przy zakupie paliwa.
A co z przedsiębiorcami zwolnionymi z VAT?
Inaczej będzie u przedsiębiorców zwolnionych z VAT. Z dużym prawdopodobieństwem odczują oni negatywny wpływ powrotu wyższych stawek VAT na swój biznes.
Paliwo, prąd czy też gaz będą znacznie droższe. Pomimo że przedsiębiorcy zaliczają te wydatki do kosztów uzyskania przychodów, to jednak tylko około ⅕ poniesionych kosztów będzie do odzyskania. Pozostała wartość wyższego podatku VAT może zostać przerzucona na konsumentów –poprzez podniesienie cen usług.
Koniec obniżonej stawki VAT – podsumowanie
O tym, że tarcze antyinflacyjne będą obowiązywać czasowo, wiedzieliśmy od razu. Oprócz wzrostu cen spowodowanego inflacją, od nowego roku musimy przygotować się również na dodatkowe podwyżki związane z podatkiem VAT. Największą grupą odczuwająca ciągły wzrost cen są końcowi konsumenci, czyli gospodarstwa domowe.
